Door Mandy Len Catron / nytimes.com
Het zit zo. Eerder op de avond had die man gezegd: "Ik vermoed dat, gezien een aantal gemeenschappelijkheden, je op iedereen verliefd zou kunnen worden. En zo ja, hoe zou je dan iemand kiezen?”
Hij was een kennis van de universiteit met wie ik af en toe naar de klimhal ging en ik dacht: "Wat als?" Ik had een blik geworpen op zijn activiteiten op Instagram. Maar dit was de eerste keer dat we één-op-één optrokken.
"Om precies te zijn: psychologen hebben geprobeerd om mensen verliefd te laten worden”, zei ik, Dr. Aron’s studie memorerend. "Het is fascinerend. Ik heb het altijd al willen proberen."
Ik las voor het eerst over het onderzoek toen ik midden in een relatiebreuk zat. Elke keer dat ik dacht over weggaan, won mijn hart het van mijn hersenen. Ik voelde me klem zitten. Dus, als een goed academicus, wendde ik mij tot de wetenschap, in de hoop dat er een slimmere manier van liefhebben was.
In legde de studie uit aan mijn kennis van de universiteit.
Een heteroseksuele man en vrouw komen via aparte deuren het lab binnen. Ze zitten tegenover elkaar en beantwoorden reeksen steeds persoonlijker vragen. Vervolgens kijken ze elkaar vier minuten zwijgend in de ogen. Het meest prikkelende detail: zes maanden later waren de twee deelnemers getrouwd. Ze nodigden het hele lab uit voor de ceremonie.
"Laten we het proberen", zei hij.
Laat ik toegeven dat de manier waarop ons experiment ging, al niet parallel liep aan de studie. Allereerst waren we in een bar, niet in een laboratorium. Ten tweede waren we geen vreemden. Niet alleen dat, maar ik zie nu in dat men noch iets voorstelt noch instemt met een experiment dat ontworpen is om romantische liefde te creëren, als men niet open staat voor deze gebeurtenis.
Ik googelde op Dr. Aaron's vragen; het zijn er 36. We brachten de volgende twee uur door met het schuiven van mijn iPhone over de tafel, afwisselend stilstaand bij elke vraag die gesteld werd.
Ze begonnen onschuldig: "Wil je beroemd worden? Op welke manier?" en "Wanneer heb je voor het laatst voor jezelf gezongen? Voor iemand anders?"
Maar ze werden snel indringender.
In antwoord op de opdracht "Noem drie dingen die jij en je partner gemeen hebben”, keek hij me aan en zei: "Ik denk dat we allebei in elkaar geïnteresseerd zijn."
Ik grinnikte en dronk mijn bier toen hij nog twee overeenkomsten invulde die ik prompt vergat. We wisselden verhalen uit over de laatste keer dat we huilden en we biechtten op welke vraag we een waarzegster zouden stellen. We legden elkaar onze relaties met onze moeders uit.
De vragen deden me denken aan het beruchte ‘kokende kikker experiment’ waarbij de kikker het water niet heter voelt worden tot het te laat is. Bij ons merkte ik niet, omdat het niveau van kwetsbaarheid geleidelijk verhoogd werd, dat we een intiem grondgebied hadden betreden tot we er al waren, een proces dat normaal gesproken weken of maanden kan duren.
Ik vond het over mezelf leren door mijn antwoorden leuk, maar ik vond het leren van dingen over hem nog veel leuker. De bar, die leeg was toen we aankwamen, was gevuld tegen de tijd dat we pauzeerden voor een sanitaire stop.
Ik zat alleen aan onze tafel, voor de eerste keer in een uur bewust van mijn omgeving, en vroeg me af of iemand naar ons gesprek had geluisterd. Als ze dat hadden, had ik het niet gemerkt. En ik merkte niet dat het weer rustiger werd en dat het laat werd.
We hebben allemaal een verhaal over onszelf dat we delen met vreemden en bekenden, maar Dr. Aron's vragen maken het onmogelijk om te vertrouwen op dat verhaal. Het onze had het karakter van de versnelde intimiteit die ik me herinnerde van een zomerkamp, de hele nacht opblijven met een nieuwe vriend, met het uitwisselen van details van ons korte leven. Op m’n 13de, voor de eerste keer weg van huis, voelde het natuurlijk om iemand snel te leren kennen. Maar het volwassen leven biedt ons slechts zelden dergelijke omstandigheden.
De momenten die ik het meest ongemakkelijk vond waren niet die waarbij ik bekentenissen over mezelf moest doen, maar dat ik meningen over mijn partner moest geven. Bijvoorbeeld: "Deel om de beurt iets wat je beschouwt als een positieve eigenschap van je partner, totaal vijf items" (vraag 22), en "Vertel je partner wat je leuk vindt aan hem; wees heel eerlijk deze keer en zeg dingen die je niet zou zeggen tegen iemand die je net hebt ontmoet" (vraag 28).
Veel van Dr. Aron's onderzoek richt zich op het creëren van onderlinge nabijheid. In het bijzonder, onderzoeken verschillende studies de manieren waarop we anderen in ons gevoel van eigenwaarde opnemen. Het is gemakkelijk in te zien hoe de vragen wat zij noemen "zelf-expansie" aanmoedigen. Dingen zeggen als: "Ik hou van je stem, je biervoorkeur, de manier waarop al je vrienden je lijken te bewonderen", maakt zeker de positieve eigenschappen die behoren tot de een, duidelijk waardevol voor de ander.
Het is echt verbazingwekkend om te horen wat iemand in jou bewondert. Ik snap niet waarom we elkaar niet de hele tijd zorgvuldig complimenteren.
We stopten rond middernacht, waarbij we veel langer dan de 90 minuten voor de oorspronkelijke studie namen. Rondkijkend in de bar, voelde ik me alsof ik net wakker was geworden. "Dat was niet verkeerd”, zei ik. "Zeker minder ongemakkelijk dan het onderdeel ‘staren in elkaars ogen’ zou zijn.”
Hij aarzelde en vroeg. “Denk je dat we dat ook moeten doen?”
"Hier?" Ik keek de bar rond. Het leek te vreemd, ook te publiekelijk.
"We zouden op de brug kunnen gaan staan”, zei hij, terwijl hij zich naar het raam wendde.
De nacht was warm en ik was klaarwakker. We liepen naar het hoogste punt en keerden ons naar elkaar toe. Ik rommelde met mijn telefoon terwijl ik de timer instelde.
"Oké", zei ik, diep inademend.
"Oké", zei hij met een glimlach.
Ik heb op steile hellingen geskied en met slechts een kort eindje touw aan een rotswand gehangen, maar gedurende vier minuten stil in iemands ogen staren was een van de spannendste en meest beangstigende ervaringen van mijn leven. Ik heb de eerste paar minuten alleen maar geprobeerd om goed te ademen. Er was veel zenuwachtig gelach, tot we uiteindelijk in onze rol vervielen.
Ik weet dat de ogen de vensters van de ziel zijn, of wat dan ook, maar de essentie van het moment was niet alleen dat ik echt iemand zag, maar dat ik iemand zag die mij echt zag. Zodra ik de schrik van dit besef accepteerde en het tijd gaf om te bedaren, kwam ik onverwacht ergens anders terecht.
Ik voelde me dapper en in een staat van verwondering. Een deel van die verbazing betrof mijn eigen kwetsbaarheid en een deel was het vreemde soort verbazing dat je krijgt bij het keer op keer uitspreken van een woord totdat het zijn betekenis verliest en wordt wat het werkelijk is: een verzameling klanken.
Zo was het met het oog, dat niet een venster op wat dan ook is, maar eerder een klont zeer nuttige cellen. Het gevoel dat samenhangt met het oog viel weg en ik werd getroffen door zijn verbazingwekkende biologische werkelijkheid: de bolvormige aard van de oogbal, de zichtbare spieren van de iris en het gladde natte glas van het hoornvlies. Het was vreemd en prachtig.
Toen de timer zoemde, was ik verbaasd - en een beetje opgelucht. Maar ik voelde ook gemis. Ik begon onze avond al te zien door de surrealistische en onbetrouwbare lens van de terugblik.
De meesten van ons denken over liefde als iets dat ons overkomt. We gaan onderuit. We worden overdonderd.
Maar wat ik leuk vind aan deze studie is dat het ervan uitgaat dat de liefde een actie is. Het gaat ervan uit dat wat belangrijk is voor mijn partner belangrijk voor mij is, omdat we ten minste drie dingen gemeen hebben, omdat we nauwe relaties met onze moeders hebben en omdat hij me naar hem liet kijken.
Ik vroeg me af wat er van onze uitwisseling zou komen. Als het niets werd, dacht ik dat het tenminste een goed verhaal kon worden. Maar ik zie nu dat het verhaal niet over ons gaat; Het gaat over wat het betekent om moeite te doen om iemand te leren kennen, wat in werkelijkheid een verhaal is over wat het betekent om je gekend te weten.
Het is waar dat je niet kunt kiezen wie er van je houdt, hoewel ik jaren bezig was met anders te hopen, en je kunt geen romantische gevoelens op basis van gemak alleen creëren. De wetenschap vertelt ons dat biologie er toe doet; onze feromonen en hormonen doen veel werk achter de schermen.
Maar ondanks alles, begin ik te denken dat de liefde meer plooibaar is dan we denken dat het is. Arthur Aron’s studie leerde me dat het mogelijk is - eenvoudig zelfs - om vertrouwen en intimiteit te genereren, de gevoelens die nodig zijn om liefde te laten gedijen.
Je vraagt je waarschijnlijk af of hij en ik verliefd werden. Nou, dat deden wij. Hoewel het moeilijk is om de studie het volledige krediet te geven (het zou sowieso gebeurd kunnen zijn), wees het onderzoek ons een weg naar een relatie die weloverwogen voelt. We hebben wekenlang doorgebracht in de intieme ruimte die we die avond creëerden, wachtend om te zien wat het zou kunnen worden.
Liefde overkwam ons niet. We zijn verliefd omdat we beiden de keuze hebben gemaakt.
Mandy Len Catron geeft les in schrijven aan de Universiteit van British Columbia in Vancouver en werkt aan een boek over de gevaren van liefdesverhalen.
De vragen behorend bij het onderzoek (The Guardian):
Love is ... getting the answers to all these 36 questions right
Een vertaling van de vragen is hier te vinden (www.aantrekkingskracht.com):
36 Vragen voor verliefdheid?
Geen opmerkingen:
Nieuwe opmerkingen zijn niet toegestaan.